Akut ve kronik yaralar nasıl farklılaşır?
Yaraları akut yaralar ve kronik yaralar diye iki bölümde değerlendiririz. Akut yaralar kesik, sıyrık ve yanık gibi nedenlerden dolayı oluşan ve 3-4 hafta içerisinde iyileşmesi beklenen yaralardır. Kronik yaralar ise yatağa bağımlılık, damar yetmezliği, diyabet hastalığı gibi durumlar sonucu oluşan ve 6-8 haftadan beri iyileşmemiş, kalıcılık gösteren yaralardır.
Yara bakımı ve tedavisi, vücudun değişik bölgelerinde ortaya çıkan ve zor iyileşen ya da iyileşmeyen doku bozulmalarının bakımı ve tedavisini amaçlar.
BURTOM SAĞLIK GRUBU – EVDE SAĞLIK VE BAKIM MERKEZİ
Kronik yaralar nasıl oluşur?
Süreğen bir rahatsızlık sonucu – kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği vb.
İleri derecede beslenme bozukluğu sonucu
Damar ve sinir sistemini etkileyen ilerlemiş şeker hastalığı sonucu
Dolaşım bozuklukları sonucu
Uzun süreli yatışlar ve tekerlekli sandalye kullanımı sonrası oluşan basıya maruz kalma sonucu
Radyoterapi sonrası doku iyileşmesinin ve kanlanmasının bozulması sonucu
Kronik yara çeşitleri nelerdir?
En sık görülen kronik yara çeşitleri yatak yarası yani bası yarası, diyabetik ayak ve varis yaralarıdır.
Yatak (bası) yarası nedir?
Yatağa ya da tekerlekli sandalyeye bağımlı kişilerde, vücut ağırlığının oluşturduğu basınç nedeniyle yumuşak dokulara baskı olur. Kemik çıkıntısı ile yatak arasında sıkışan bu dokuların dolaşımı bozulur ve nihayetinde dokularda hasar meydana gelir. Bu hasar belli bir seviyeye ulaştığında bası yarası veya tıptaki ismiyle dekübitüs veya dekübit ülseri oluşur. Bası yaralarının oluşmasında ileri yaş, yetersiz beslenme, yetersiz sıvı alımı, obezite, yüksek tansiyon, diyabetik duyu kaybı, idrar tutamama risk faktörleridir. Sürtünmenin fazla olup cildin gergin kalması, vücut sıcaklığının yüksek olması ve cildin ıslak bırakılması yaraların oluşumunu kolaylaştırır.
Bası yarası (yatak yarası) ne zaman oluşur?
Otururken (kuyruk sokumu üzerinde, omuzda kürek kemikleri üzerinde, kalçada kaba etlerde, dirseklerde, topukta)
Sırt üstü yatarken (başın arka tarafında, omuzda kürek kemikleri üzerinde, kalçada, dirseklerde, kuyruk sokumu üzerinde, topukta, ayak parmaklarında)
Omuz üzerinde yatarken (kulaklarda, omuzun yan tarafında, leğen kemiğinin yan bölgelerinde, kalçada, dizde, ayak bilekleri yan çıkıntılarında)
Yüz üstü yatarken (yüz, omuz, leğen kemiği, diz, bileklerin çıkıntılarında) oluşabilir.
