Yatalak Hasta Bakımı
Hasta yatakta uzun süre yatmaktan oluşabilen bası yaralarının oluşmasının engellenmesi, temizlik ihtiyaçlarının karşılanması, cilt ve perine bakımının yapılması, beslenmesinin düzenlenmesi, fiziksel egzersiz yaptırılması ve psikolojik destek sunulması gibi birçok desteğe ihtiyaç duyacaktır, bu yüzden evde yatalak hasta bakımı, tıbbi bilgi ve deneyim ile birlikte özen ve süreklilik gerektirir.
Yatalak hasta, yemek yeme-içme, banyo ve tuvalet yapma, giyinme, hareket etme ve kişiler ile ilişki kurma gibi günlük yaşam aktivitelerinde bir başkasının desteğine ihtiyaç duyan hastadır.
BURTOM SAĞLIK GRUBU – EVDE SAĞLIK VE BAKIM MERKEZİ
Bası yarasının önlenmesi
Sürekli aynı pozisyonda yatan kişilerde, vücudun şilte ile temas eden, baş, sırt, dirsek, kalça, topuk gibi bölgelerinde yaralar oluşabilir. Bu yaralara basınç veya bası yaraları yani bası ülserleri denir. Bu durum, hareket eksikliğinden dolayı kan dolaşımının yavaşladığı hastalarda daha fazla görülür.
Bundan dolayı, evde yatalak hastaya bakım veren kişiler, hastanın pozisyonunu düzenli aralıklarla değiştirmeli ve cilt bütünlüğünü korumak için uygun kremler ile uygulama yapmalıdır.
Şiltenin üzerinde yerleştirilecek havalı yatak ve jel yatak tarzı araçlar da bası yarasının oluşmasını engelleme konusunda faydalı olurlar. Birçok farklı çeşidi olan havalı yataklar, içerideki havanın düzenli olarak sirküle etmesinden dolayı, vücudun sadece belirli yerlerinin üzerine yük binmesini engellerler.
Hastanın temizlik ihtiyacının karşılanması
Hasta hareket edebilecek durumdaysa, yardım ile banyo yapabilir,. Hasta hareket edemiyorsa, banyo için özel yapılmış tekerlekli sandalye ile banyoya götürülerek, bu sandalyenin üzerindeyken banyosu yapılabilir. Hasta yataktan kaldırılamıyor ise sabunlu temizlik süngerleri ile hastaya yatak banyosu yaptırılabilir.
Diş ve ağız bakımı çok önemlidir. Günde en az 3 kez ağız bakımı yapılmalıdır. Protez diş kullanıyorsa gece çıkartılarak uygun şekilde temizlenmelidir. Protez dişin gece boyunca içerisinde bekletilerek temizlenmesini sağlayan ilaçlı sıvılar mevcuttur.
Fiziksel aktivitenin faydası
Hareketsizlik yatağa bağımlı hastalarda büyük sorunlara yol açabileceği için önemle takip edilmelidir. Kas erimesi, eklemlerde katılaşma ve kireçlenme gibi sorunların önüne geçmek için hastayı hareket ettirmeli ve mümkünse bir fizyoteraspistten destek alınmalıdır.
Ne zaman evde bakım konusunda profesyonel destek alınmalı?
Yatalak hastanın bakımından sorumlu kişilerin, kendi hayatlarıyla ile yatağa bağımlı bireye bakım verme zorunluluklarını birlikte yönetmeye çalışmaları, psikolojik durumlarını olumsuz etkileyebilmektedir. Bakım veren kişinin tükenmişlik yaşamaya başladığı ve sorumluluklarını devam ettirmeye zorlandığı süreçte, profesyonel destek alternatifi düşünülmelidir. Deneyimli ve profesyonel sağlık çalışanları tarafından hastanın ihtiyaçlarına göre oluşturulacak bakım planlarıyla, evde yatalak hasta bakım süreci daha konforlu ve etkin hale gelecektir.
